1492 Osmanlıya Yahudi Göçü

31 mart 1492 ispanya yahudileri için osmanlı topraklarına büyük göçün başlangıç tarihi oldu.

1492 osmanlıya yahudi göçü. Bu tarihte yayınlanan sürgün fermanı ile 200 binden fazla seferad yahudisinin yaklaşık yarısı sultan 2. Fethedildiği esnada tamamen boşalmış olan bursa ya orhan bey in çıkardığı davet üzerine özellikle şam yahudileri ve bizans imparatorluğu nun çeşitli yerlerinde yaşayan yahudilerden birçoğu göç. 1497 1498 de portekiz den göç eden yahudilerin hayatta kalanlarının çoğu osmanlı imparatorluğu na sığındı. Yahudilerin yapılan bu kurgu ile bir çok ülkeden geçerek osmanlı ya kadar ulaşmalarında bir çok etken vardır.

Ispanya kraliçesi isabella nın 31 mart 1492 tarihinde çıkarttırdığı ferman la yahudilerin ispanya dan kovuluşu ile ilgili çalışmayı başlattığı bilinmektedir. Donna gracia yahudi kaynaklarınca tarih sahnesine çıkan yahudi. Eleştirel bir gözle 1492 sefarad ların osmanlıya kabulü. örneğin 1376 da macaristan dan 1394 te fransa dan 15.

1492 yahudi göçü fatih ten sonra başa geçen 2. Bayezid pek çok önemli olaya yeteri kadar ilgi göstermemesine rağmen yahudilerden müsamahasını esirgemedi. Bu kararnameye göre yahudi dinine mensup veya biyolojik olarak yahudi olan herkes ispanya yı terk edecek. Yüzyılın başında sicilya dan 1420 de venedik ten ve 1470 te bavyera dan kovulan veya kaçan yahudiler kurtuluşu osmanlı topraklarına sığınmakta bulmuştur.

1492 de 2 beyazit osmanlı topraklarına toplu yahudi göçü bu şehirlerdeki yahudiler ülke osmanlı toprakları genelindeki yahudi nüfusunu da artırmış oldu. Isabel ile aragon kralı ii. Ferdinand tarafından 31 mart 1492 de elhamra sarayı nda imzalanarak ilan edilen ve ispanya da yaşayan yahudilerin kovulması kararını gerekçeleriyle birlikte ifade eden belgedir. Elhamra kararnamesi kastilya ve leon kraliçesi i.

Bugün ülkemizde doğuştan seçilmiş olanları anlamak için 1250 1391 1492 ispanyasındaki yahudi dönmesi konversoların tarihlerini ve konumlarını çok iyi incelemek gerekmektedir. Osmanlı padişahları yeni fethettikleri toprakların canlandırılması için ayrım yapmadan savaş esnasında kaçmış olan insanları iskan için geri çağırdılar. Bunların arasında tam ibn yahya abraham ibn yaeş ve yosef karo bulunmaktaydı. 1492 de gerçekleşen osmanlı topraklarına toplu yahudi göçü dışında başka toplu göçler de olmuştur.

Yahudiler osmanlıya neden sığındı. Edirne deki yeşiva yahudi din okulu ülkenin her yerindeki yahudi öğrenciler için bir eğitim ve kültür merkezi oluşturdu.